Հարկերը 19-րդ դարում

Հարկերը 19-րդ դարում

Արևելյան Հայաստանում կիրառվող հարկատեսակները դասվում էին երկու մեծ խմբի` դրամական և բնամթերային: Դրամական հարկերը ամրագրված չափ ունեին: Դրանք գանձվում էին աշնանը` բերքահավաքից հետո, կամ փետրվարին, երբ ավարտվում էր բամբակի զտումը: Բնամթերային հարկերը կազմում էին տվյալ տարածքից ստացված բերիքի 1/10-րդ մասը: 

Հարկային բեռն ընկած էր գերազանցապես գյուղացիների վրա: Գլխավոր հարկը աշարն էր, որն օրենքով կազմում էր բերքի 1/10 մասը, բայց իրականում հասնում էր կրկնակի, եռակի չափերի: Գանձում էին նաև գլխահարկ, անասնահարկ, ճանապարհների, արոտների, զբաղմունքի և բազմաթիվ այլ հարկեր ու տուրքեր:

Հարկերը հիմա

Յուրաքանչյուր պետություն ինքն է մշակում իր հարկային քաղաքականությունը։ ՀՀ-ում գործում է միասնական հարկային համակարգ։ Հարկերը գանձվում են ՀՀ պետական և (կամ) համայնքների բյուջեներ։ Համաձայն ՀՀ Սահմանադրության 45-րդ հոդվածի՝ յուրաքանչյուր ոք պարտավոր է ժամանակին վճարել հարկերը, տուրքերը և պարտադիր վճարները։ Հարկ վճարողների հաշվառման կարգը սահմանում է ՀՀ կառավարությունը, իսկ հաշվառումն իրականացնում է հարկային մարմինը։ՀՀ Հարկային մարմիններն են՝

·        Վերադաս հարկային մարմին

·        Հարկային տեսչություններ

ՀՀ-ում գործող հարկերի հետևյալ տեսակներ.

·        պետական հարկեր՝

1.    շահութահարկ

2.    եկամտահային հարկ

3.    ակցիզային հարկ

4.    ԱԱՀ

5.    փոխարինող հարկատեսակներ՝ հաստատագրված վճարներ կամ արտոնագրային վճարներ և շրջանառության հարկ

·        տեղական հարկեր՝

1.    գույքահարկ

2.    հողի հարկ